ظروف یکبار مصرف گیاهی

ظروف یکبار مصرف گیاهی

ظرفی از جنس طبیعت

چندین سال است که ضروف یکبار مصرف به صورت خواسته یا نا خواسته مهمان سفره و زندگی ما شده است .

تا چند سال پیش که استفاه از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی هنوز در میان مردم متداول نشده بود ، مردم مواد غذایی خود را فلزی و ملامینی می ریختند اما امروزه به راحتی استفاده از ظروف یکبار مصرف ، تولید این ظروف افزایش یافته است . سالانه میلیون ها تن پلاستیک در صنایع بسته بندی استفاده می شود ، موادی که زمان برگشته آنها به طبیعت 300 تا 500 سال طول می کشد. ظروف یکبار مصرف پلی استایرنی که به طور عمده در بازار وجود دارد ،از مونومر استایرن تشکیل شده است .

استفاده از مواد پلی استایرن (ظروف یکبار مصرف پلاستیکی) برای مواد غذایی گرم و داغ از نظر بهداشتی به هیچ عنوان مناسب نیست چون این ظروف همیشه مقداری استایرن آزاد در ترکیبات پلیمری خود دارند که فوق العاده سمی و سرطان زاست و در مواجهه با دمای بالاتر از 65 درجه سانتی گراد آزاد شدن این مونومر تاثیرات سرطان زایی را در بر دارد . به همین دلیل نگهداری ، حمل و بسته بندی غذا با دمای بالاتر از 65 درجه در این ظروف ممنوع است . با توجه به این فرایند آزاد شدن این مونومر در مواجهه با چربی تسریع می شود، بسته بندی مواد غذایی چرب نیز در این گونه ظروف ممنوع است .

رنگی کردن این ظروف علاوه بر انتقال مواد تشکیل دهنده پلاستیک سایر مواد افزودنی شیمیایی را نیز به داخل غذا وارد می کند و اثرات سوء بیشتری  بر سلامت دارد. ظروف پلاستیکی جایگاه ویژه ای در زندگی ما دارند و حذف آنها  غیر ممکن است .

چاره  چیست ؟

با توجه به مشکلات اشاره شده در خصوص ظروف یکبار مصرف پلاستیکی چاره این است که از ظروفی استفاده شود که کمترین آسیب را به سلامتی و محیط زیست بزند پس باید به سمت استفاده از ظروف یکبار مصرف گیاهی رفت .

از آنجایی که این ظروف قابلیت تجزیه سریع در خاک را دارند اثرات سوء زیست محیطی نیز ندارند و چون در این ظروف کنشی بین ماده غذایی و ظرف وجود ندارد بنابراین می توان از آنها برای انواع غذاها و مایعات گرم و حتی روغنی استفاده کرد.

در ظروف یکبار مصرف گیاهی به دلیل ماهیت مواد تشکیل دهنده گیاهی (به طور عمده )نشاسته ،مواد سمی شیمیایی وارد غذا نمی شود و سلامت افراد را تهدید نمی کند ضمن اینکه ظروف در خاک و طی مدت حداکثر 6 ماه به چرخه طبیعت برمیگردند . مواد تشکیل دهنده ظروف یکبار مصرف گیاهی ، از مواد طبیعی گیاهی نظیر نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم ساخته می شود. نشاسته به طور طبیعی یک پلیمر گیاهی ضعیف است که خاصیت هیدروفیلی(آب دوست) دارد ، پس باید به پلیمر قوی تبدیل شود ، افزودن اسیدهای چرب گیاهی مانند استاریک اسید و اولئیک اسید باعث می شود تغییراتی در ترکیب اولیه به وجود آید و با تشکیل گروه استری با زنجیره طویل کربنی خاصیت آب گریزی ایجاد شود.

مزایا :

با توجه به اینکه این ظروف از مواد طبیعی گیاهی نظیر نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم ساخته شده و در تولید آنها از موم عسل ، روغن های گیاهی و گلوتن به منظور ایجاد خاصیت پلیمری و ضد آب(آب گریزی) استفاده شده ، دارای مزایایی هستند که از جمله فواید این محصولات به موارد زیر می توان اشاره کرد:

þ به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی در هنگام استفاده از مواد داغ و چرب هیچ کونه مواد مضری از آن وارد غذا نمی شود . به عبارتی این ظروف عاری از هرگونه اثرات مضر و عکس العمل های شیمیایی در تماس با مایعات و غذاهای داغ هستند .

þ دوره تجزیه پذیری آنها کوتاه است. زمان برگشت این ظروف به طبیعت 5 تا 6 ماه بدون هیچ آسیب زیست محیطی می باشد .

þ   این ظروف مقاوم در برابر حرارت هستند یعنی در دمای بالاتر نیز می توان از آن ها استفاده کرد .

þ   وابستکی به مواد نفتی ندارند.

معایب

از عیوب این ظروف می توان به این نکته اشاره کرد که ممکن است در صورت ریختن مایعات در این ظروف کمی بوی نشاسته حس شود که به دلیل استشمام همزمان احساس می شود مزه مایعات تغییر کرده است، البته این بو اندک است و ممکن است تنها برخی از افراد متوجه آن شوند .

تکنولوژی تولید ظروف یکبار مصرف نشاسته ای را به صورت ذیل عنوان نمود :

v   کنترل کیفی مواد اولیه

v   توزین مواد اولیه مورد استفاده

v   اضافه نمودن افزودنی ها

v   اختلاط و انجام واکنش های لازم استحصال خواص

v   کنترل مواد خروجی از میکسر و تهیه گرانول

v   انتقال گرانول به اکسترودر

v   تهیه شیت با عرض و ضخامت های مختلف

v   عملیات ترمو و وکیوم فرمینگ

v   بریدن لبه های اضافی

v   بسته بندی ظروف

v   آسیاب کردن لبه های ضایعاتی و بازگرداندن به اول خط

سوال این است که چگونه می توان مطمئن شد که این ظروف سالم هستند ؟

1.      باید دقت شود تا ظروف سطح یکنواختی داشته باشند .

2.   هنگامی که جلوی نور گرفته می شوند رگه رگه نباشند و تیرگی و لکه سیاه در آن ها مشاهده نشود در این صورت می توان از سلامت ظرف مطمئن شد.